Wypili alkohol za 20 milionów zł

Z danych ratusza dowiedzieliśmy się, że w 2020 roku lipnowianie wydali na alkohol w sklepach i restauracjach ponad 20 milionów złotych. Rok wcześniej było to niespełna 19 milionów złotych.

Radni jednogłośnie uchwalili gminny program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, innych uzależnień i przeciwdziałania narkomanii w 2022 roku.

– Prowadzenie działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych należy do zadań własnych gminy – mówi Mariusz Woźniak, pełnomocnik do spraw profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii. – Realizacja tych zadań prowadzona jest w formie gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych uchwalanego corocznie przez radę gminy. Uchwała zawiera również program przeciwdziałania narkomanii. Program zawiera też działania w ramach lokalnego systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Program jest kontynuacją zadań realizowanych w gminie z lat poprzednich, określa lokalne działania z zakresu zadań własnych obejmujących profilaktykę oraz minimalizację szkód społecznych wynikających z nadużywania alkoholu oraz związanych ze zjawiskiem przemocy. Stanowi on część strategii rozwiązywania problemów społecznych dla miasta Lipna, a także opiera się na założeniach wynikających z Narodowego Programu Zdrowia. Program jest adresowany do całej społeczności mieszkańców Lipna, ze szczególnym uwzględnieniem osób uzależnionych od alkoholu, osób współuzależnionych, do osób z grup ryzyka, do dzieci i młodzieży. Na realizację zadań są przeznaczone środki uzyskane z wydawanych zezwoleń na sprzedaż alkoholu.

Alkoholizm i narkomania to problemy dotykające każdego społeczeństwa, także mieszkańców Lipna. O skali problemu świadczą statystyki. Podczas, gdy w 2019 roku policjanci doprowadzili w mieście do wytrzeźwienia 79 osób, ujawnili 18 kierujących pojazdami mechanicznymi w stanie nietrzeźwości i 5 w stanie po użyciu alkoholu oraz 4 rowerzystów pod działaniem alkoholu, ujawnili 10 nieletnich lipnowian pod wpływem alkoholu, uczestniczyli w 72 interwencjach domowych, sporządzili 42 niebieskie karty, to w 2021 roku (dane do 30 listopada) 4 osoby nietrzeźwe były izolowane z miejsc publicznych przez policję, ujawniono 11 nieletnich lipnowian będących pod wpływem alkoholu, toczyły się postępowania przeciw 14 nietrzeźwym kierowcom i 10 rowerzystom. Do sądu rejonowego trafiły 2 wnioski przeciw nietrzeźwym kierowcom. Żaden sprawca czynów karalnych ujawnionych w Lipnie nie był pijany.

Policjanci z KPP w Lipnie ujawnili przez 11 miesięcy 2021 roku 2927 wykroczeń, udzielili 2238 pouczeń, wystawili 636 mandatów i skierowali 55 wniosków o ukaranie. Mundurowi byli wezwani do 18 interwencji domowych, w tym dotyczących przemocy w rodzinie. W związku z domowymi interwencjami policjanci ujawnili i doprowadzili do wytrzeźwienia 16 mężczyzn. W czasie interwencji w rodzinach było obecnych 5 dzieci. Lipnowscy funkcjonariusze w 2021 roku zastosowali 23 procedury niebieskiej karty. Nie zabezpieczyli natomiast w mieście alkoholu niewiadomego pochodzenia.

Przez 10 miesięcy 2021 roku w lipnowskim szpitalu hospitalizowanych było 52 lipnowian, a dla porównania 72 pacjentów w roku 2019 było leczonych na oddziałach psychiatrycznych szpitala w Lipnie z powodu uzależnienia od alkoholu lub narkotyków. Pacjenci odbyli leczenie farmakologiczne, warsztaty zajęciowe pod nadzorem terapeuty, rozmowy z psychologiem i spotkania z trzeźwym alkoholikiem.

Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Lipnie podaje dane do końca października 2021 roku, z których wynika, że w tym czasie z pomocy ośrodka skorzystały 923 rodziny, w tym 185 rodzin (335 osób) z problemem alkoholowym, uzależnieniem od narkotyków czy przemocą w rodzinie. MOPS skierował to tych potrzebujących 664 tysiące złotych w postaci zasiłków czy dożywiania, co daje średnio 3590 złotych na rodzinę. W 27 rodzinach, dla których KPP założyła niebieskie karty, zespół interdyscyplinarny prowadził postępowania. W 2019 roku natomiast dla porównania 182 rodziny (324 osoby) z problemem alkoholowym czy narkotykowym skorzystało z pomocy Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Lipnie, otrzymując średnio po 3,2 tys, złotych wsparcia finansowego na rodzinę w formie zasiłków, dożywiania, kosztów pobytu w schronisku dla bezdomnych.

Radni przyjęli zgodnie program profilaktyki na kolejny rok, zakreślający ramy działania dla poszczególnych organów w celu eliminowania czy zmniejszania problemu alkoholizmu i narkomanii w mieście.

Program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, innych uzależnień i przeciwdziałania narkomanii na 2022 rok zakłada prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi i narkomanii, szczególnie dla dzieci i młodzieży (prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowo-rekreacyjnych), zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznych i rehabilitacyjnych dla osób uzależnionych, udzielanie rodzinom z problemami uzależnień pomocy psychologicznej i prawnej, szczególnie w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie, wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych służących pomocą w rozwiązywaniu problemów uzależnień.

– Wartość sprzedaży łącznie we wszystkich placówkach w Lipnie, czyli sklepach ze sprzedażą detaliczną oraz ze sprzedażą gastronomiczną w 2020 wyniosła 20 148 722,57 złotych – mówi Mariusz Woźniak z lipnowskiego ratusza.

Najwięcej lipnowianie wydali na mocne alkohole powyżej 18 procent i było to w 2020 roku 9,818 mln złotych. Na alkohole do 4,5 procent – 8,572 mln złotych, a na napoje 4,5-18 procent – 1,757 mln złotych.

Zgodnie z danymi na koniec grudnia 2020 roku w Lipnie jest 47 punktów sprzedaży alkoholu, w tym 40 sklepów ze sprzedażą alkoholu tylko na wynos i 7 lokali gastronomicznych z możliwością spożywania alkoholu na miejscu. Jeden punkt sprzedaży alkoholu przypada na 285 lipnowian, jeśli chodzi o alkohol mocniejszy niż 18-procentowy to jeden punkt przypada na 362 mieszkańców. Napoje alkoholowe mocniejsze niż 18-procentowe można kupić w Lipnie w 36 sklepach i 1 punkcie gastronomicznym. W 2019 roku np. było w mieście porównywalnie, bo 48 punktów sprzedających alkohol (dane na koniec roku sprawozdawczego 2019), w tym 40 to sklepy, w których można było alkohol kupić na wynos, a 8 to lokale gastronomiczne, bary, w których alkohol można było spożywać. Warto przypomnieć, że przez cały rok 2019 w Lipnie sprzedano alkoholu za 18,9 mln złotych. Coraz więcej pieniędzy mieszkańcy przeznaczają więc na zakup napojów wyskokowych.

W Lipnie, przy ulicy Kościuszki 12, działa punkt terapeutyczny, który prowadzi terapię indywidualną i grupową. Przy ulicy Kościuszki funkcjonuje też punkt prawny, punkt dla ofiar przemocy w rodzinie, punkt psychologiczny oraz Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

Uzależnionych od alkoholu jest w Lipnie 272 mieszkańców, aż 544 dorosłych lipnowian żyje w otoczeniu alkoholika (rodzice, współmałżonkowie) i tyle samo wychowuje się w rodzinach dotkniętych tym problemem. Nie jest natomiast znana skala narkomanii w Lipnie, nie ma bowiem w mieście poradni terapii uzależnień od narkotyków, do której mogliby zgłaszać się narkomani.

Coraz mniej ludzi korzysta z oferty Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Lipnie, z terapii, konsultacji. W roku 2020 (dane do 20 listopada) do zespołu interwencyjno-motywującego wpłynęły 44 zgłoszenia w sprawie alkoholizmu członka rodziny, który przeprowadził rozmowy z 34 świadkami, skierował do sądu 5 wniosków o leczenie odwykowe, część osób zmotywował do dobrowolnego poddania się terapii lub abstynencji. Osoby uzależnione uczestniczą w zajęciach terapeutycznych i grupach wsparcia.

W roku 2021 (dane z listopada) wpłynęły 24 wnioski do zespołu interwencyjno-motywującego w sprawach alkoholizmu członka rodziny. Zespół przeprowadził 20 rozmów ze świadkami, skierował 5 wniosków do sądu rejonowego o leczenie odwykowe.

W punkcie terapeutycznym (ulica Kościuszki 12) odbywa się terapia indywidualna i prowadzona jest grupa terapeutyczna. W terapii indywidualnej wzięło udział w 2021 roku (dane z listopada) 185 uzależnionych i 64 osoby współuzależnione, a w tym samym okresie 2020 roku 119 uzależnionych i 32 współuzależnionych. W grupie terapeutycznej (prowadzonej przez terapeutów z Ośrodka Terapii Uzależnień Cedr w Mokowie) natomiast średnio uczestniczy po 4 lipnowian.

W grupie wsparcia dla osób współuzależnionych od alkoholu odbyło się 30 spotkań, pomocą objęto 210 osób. W punkcie konsultacyjnym dla ofiar przemocy domowej przyjęto 29 osób, w punkcie pomocy psychologicznej z pomocy skorzystało 69 osób, w punkcie porad prawnych 120 osób. W grupie wsparcia dla osób uzależnionych odbyło się 41 spotkań, pomocą objęto 343 osoby. W spotkaniach uczestniczyło po 11-15 osób.

Lata 2020 i 2021 były czasem epidemii koronawirusa i wiele działań profilaktycznych nie mogło się odbyć. Czas pokaże jak będzie wyglądało realizowanie działań w 2022 roku. Z badań ogólnopolskich jasno wynika, że pozostawienie dzieci bez bezpośredniego kontaktu z nauczycielami źle wpłynęło na sytuację rodzinną w wielu przypadkach. Zdalny kontakt w takich przypadkach to za mało.

Profilaktyczna działalność informacyjna i edukacyjna w zakresie zapobiegania problemom alkoholowym i przeciwdziałaniu narkomanii to jedno z ważnych zadań przyjętego programu. Składa się na ten punkt i prowadzenie sportowych zajęć pozalekcyjnych, i finansowanie działalności świetlic w ramach zadania "Działania wychowawcze wraz z wyżywieniem prowadzone w lipnowskich szkołach, realizujące program pracy środowiskowej", finansowanie w szkołach zajęć pozalekcyjnych skierowanych na rozwój umysłowy, psychiczny, fizyczny i społeczny, zajęcia profilaktyczne, konkursy, koncerty, przedstawienia teatralne w ramach programów profilaktycznych.

Finansowanie i organizowanie czasu wolnego w czasie ferii i wakacji w szkołach, świetlicach czy klubach sportowych dla dzieci z rodzin dysfunkcyjnych, ale też organizacja wypoczynku w postaci kolonii profilaktycznych dla dzieci z grup wysokiego ryzyka to też element programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych.

Uzależnienie od alkoholu jest postrzegane jako choroba ośrodkowego układu nerwowego o dużym prawdopodobieństwie przewlekłego przebiegu i nawrotów. I jest problemem społecznym zwiększającym się z roku na rok. W 2019 roku spożycie 100 % alkoholu w przeliczeniu na jednego Polaka wyniosło 9,78 litra (w 2018 było to 9,55 litra), w 2020 roku 9,6 litra. Polacy piją najwięcej piwa, bo aż 54,6 % wśród wszystkich spożywanych trunków, wódki – 37, 8 %. Wino i miody pitne to 7,6 %.

Każdy lipnowianin, który ma problem wynikający z uzależnienia od alkoholu, może zgłosić się do Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, by tam bezpłatnie otrzymać profesjonalną pomoc dla siebie i swojej rodziny.

Tekst i fot. Lidia Jagielska