Kolęda w epidemii zależy od proboszcza

Wizyty duszpasterskie w parafiach naszego regionu odbywać się będą z zachowaniem rygorów sanitarnych. Terminy i sposób kolędowania będą uzależnione od aktualnej sytuacji epidemicznej w kraju i parafii, ale przede wszystkim od decyzji proboszcza.

Biskup włocławski Krzysztof Wętkowski wydał stosowne zarządzenie dotyczące tegorocznej wizyty kolędowej. Podobnie jak w ubiegłym roku, z powodu panującej epidemii koronawirusa, kolęda będzie mogła odbyć się w jednej z trzech form wybranych przez księdza proboszcza, dostosowanej do miejscowej tradycji, lokalnych uwarunkowań i z uwzględnieniem opinii wiernych. Może przybrać charakter tradycyjnej wizyty duszpasterskiej, do jakiej wszyscy wierni przyzwyczaili się przez lata, a więc wizyty kapłana z parafii w domach parafian, którzy o to poproszą.

Kolęda może również przybrać formę zaproszenia wiernych do kościoła. Tam gdzie duszpasterz zrezygnuje z tradycyjnego nawiedzania domów swoich parafian, wiernych będzie mógł zaprosić do kościoła na mszę świętą dla wskazanej grupy ustalonej według planu kolędowego (mieszkańców ulicy czy części ulicy, wsi) lub na kolędowanie przy żłóbku.

Trzecia zaproponowana przez ordynariusza diecezji włocławskiej forma wizyty duszpasterskiej może polegać na zorganizowaniu mszy świętej dla rodzin z poszczególnych rejonów parafii oraz udanie się do tych rodzin, które wyraźnie o to poproszą.

Duszpasterze, jak przypomina biskup Krzysztof Wętkowski, powinni na bieżąco śledzić wydawane przez stronę rządową rekomendacje i w oparciu o nie realizować zamierzenia kolędowe.

Zarządzenie wydał już także biskup płocki Piotr Libera.

– Biskup płocki, po konsultacjach z kapłanami i wiernymi świeckimi w sprawie dorocznej wizyty duszpasterskiej postanowił, że aktualne pozostają w tej materii wskazania i sugestie w sprawie wizyty duszpasterskiej w 2021 roku z 8 grudnia 2020 roku – poinformował bp Mirosław Milewski, wikariusz generalny. – Biskup płocki pozostawia roztropności decyzji księży proboszczów wybór formy i terminu przeprowadzenia kolędy. Podejmując w tej kwestii decyzję w kontekście trwającego wciąż stanu pandemii covid-19, księża proboszczowie powinni kierować się dobrem duchowym swoich parafian, odpowiedzialnością za zdrowie oraz aktualnymi państwowymi wskazaniami sanitarnymi.

Ordynariusz diecezji płockiej daje do wyboru proboszczom aż pięć form przeprowadzenia wizyty duszpasterskiej. Może to być wiosenna wizyta, bo choć trudno przewidzieć rozwój sytuacji epidemiologicznej, to warto jednak przemyśleć, jak podkreśla biskup, przesunięcie wizyty duszpasterskiej u rodzin wyjątkowo na czas po Wielkanocy, jak to jest praktykowane w niektórych krajach katolickich Europy Zachodniej. Duszpasterze zanieśliby wówczas wiernym radość ze Zmartwychwstania Chrystusa, a także wodę święconą, pobłogosławioną w czasie liturgii Wigilii Paschalnej. W warunkach wiosennych, z uwagi na lepszą pogodę, taka wizyta mogłaby odbyć się nawet przed domami lub blokami, przy figurach i kapliczkach przydrożnych.

Odwiedziny konkretnych rodzin to druga z proponowanych form. Po rozeznaniu sytuacji ksiądz proboszcz może zaproponować odwiedziny duszpasterskie, ale tylko dla tych rodzin, które podejmą decyzję o przyjęciu duszpasterza w domu. Przed uroczystością Narodzenia Pańskiego (lub po uroczystości), wierni otrzymają w kościele, w kancelarii parafialnej lub inną właściwą drogą formularze, w których pisemnie wyrażą chęć przyjęcia kapłana w domu, a następnie dostarczą je do parafii. Informację o gotowości przyjęcia duszpasterza w domach mogą zebrać również radni parafialni, sołtysi, etc. Na tej podstawie kapłani sporządzą listę konkretnych mieszkań, do których zgodnie z ustalonym porządkiem zapukają, by odwiedzić domowników, z zachowaniem reżimu sanitarnego. Warto zauważyć w tym kontekście, że w mniejszych wspólnotach parafialnych możliwe byłoby odwiedzenie kilku rodzin w ciągu dnia, co dawałoby większą możliwość zachowania bezpieczeństwa sanitarnego.

Kolędowanie dla małych grup w kościołach i „Wieczór kolędowy” to trzecia propozycja biskupa płockiego. W tym przypadku wizyta kolędowa składałaby się z dwóch części. W ciągu kolejnych dni po uroczystości Narodzenia Pańskiego duszpasterze wyznaczą msze św. w kościołach, kościołach filialnych, kaplicach dla rodzin z danej wsi lub ulicy, uwzględniając liczbę wiernych z danej części parafii i powierzchnię kościoła. Najlepiej, gdyby do kościoła zostali zaproszeni przedstawiciele rodzin. W czasie mszy św. duszpasterze wygłoszą homilię na temat przesłania nowego roku liturgicznego, pomodlą się za rodziny parafii i w ten sposób okażą duchowe wsparcie dla wszystkich zmagających się z pandemią. Druga część modlitwy będzie miała miejsce w domach w czasie „Wieczoru kolędowego” (w gronie rodziny, bez obecności kapłana). Rodziny zorganizują spotkanie dla wszystkich domowników według schematu, który otrzymają w kościołach w czasie mszy św. Taki uroczysty wieczór będzie przedłużeniem i okazją do przekazania błogosławieństwa otrzymanego w świątyni parafialnej.

List kolędowy to czwarta forma. Po uroczystości Objawienia Pańskiego zakrystianin, pracownik parafii lub inne właściwe, pełnoletnie osoby mogłyby dostarczyć do bloków lub domów parafian pobłogosławioną kredę, kadzidło i wodę święconą oraz napisany przez duszpasterzy list. Celem listu będzie przekazanie pozdrowień kapłańskich, zapewnienie o modlitwie, a także udostępnienie wiernym modlitwy na czas pandemii z prośbą o opiekę bożą nad ich domem. W liście może znaleźć się prośba o przyjście do kościoła wyznaczonego dnia na mszę św. w intencji mieszkańców danej wioski, ulicy lub osiedla, odprawioną w okresie po Narodzeniu Pańskim, albo informacja o przełożeniu kolędy na inny termin.

Możliwe jest także kolędowanie po ulicach parafii. Duszpasterz może udać się do danej wsi lub osiedla (dzielnicy, ulic) w mieście, aby tam, np. przy kapliczce lub figurze, odmówić błogosławieństwo rodzin i mieszkańców, a następnie przechodząc przez zabudowania, ale nie wchodząc do domów i mieszkań, zachowując właściwe odległości i zabezpieczenia sanitarne, pokropić z daleka ich odrzwia, zostawiając parafianom słowo wsparcia i obrazek kolędowy z modlitwą.

W czasie wykonywania tegorocznej wizyty duszpasterskiej w jakiejkolwiek jej formie nie należy angażować niepełnoletnich ministrantów. Szczególną troską duszpasterze obejmą nowe rodziny w parafii i nowo powstałe domy/mieszkania. Można poprosić o pomoc w dostarczeniu do sąsiadów formularzy z zaproszeniem kapłana lub schematem „Wieczoru kolędowego”, np. chętnych sołtysów lub innych dorosłych członków wspólnoty parafialnej albo osoby obecne na mszy św. w niedzielę adwentu i okresu Narodzenia Pańskiego.

Decyzję o wyborze formy kolędy ma więc podjąć proboszcz danej parafii. Każda jednak forma ma być obwarowana wszystkim obostrzeniami sanitarnymi obowiązującymi w określonym czasie. Ordynariusze zdają się tu na roztropność i odpowiedzialność księży oraz znajomość lokalnych uwarunkowań.

Do tematu wrócimy.

Tekst i fot. Lidia Jagielska