W Brzeźnie bez kościoła

W Brzeźnie (gm. Lipno) są obecnie dwie świątynie: murowana, pobudowana w końcu XX-wieku oraz XVIII-wieczny, drewniany kościół. Ten drugi zostaje właśnie poddany rozbiórce po to, by mógł zostać przeniesiony do skansenu w Kłóbce k. Włocławka.

Pierwsza erekcja parafii w Brzeźnie datowana jest na 1914 rok, ponowna na rok 1956. I właśnie na 60-lecie tej niewielkiej parafii odbywa się wyjątkowe wydarzenie. Choć już prawie 20 lat jako miejsce spotkań wiernych służy nowa świątynia, to każdy mieszkaniec Brzeźna i okolic zna stary kościół. Urokliwy, drewniany obiekt pobudowano w XVIII wieku z fundacji właścicieli wsi – rodziny Rościszowskich. Początkowo stał w ogrodzie u dziedzica. Po pewnym czasie został przeciągnięty za pomocą belek do obecnego miejsca. Ale tego zdarzenia nie pamiętają nawet najstarsze, blisko stuletnie parafianki. To była pierwsza „podróż” świątyni. Niebawem będzie druga, dalsza.

Parafii nie stać na utrzymanie i remonty

Odkąd czynny był już nowy kościół, stary siłą rzeczy poszedł w odstawkę. Oczywiście pozostał miejscem darzonym wyjątkowym sentymentem, ale nabożeństwa już się tam nie odbywały. Drewniany budynek coraz bardziej podupadał. Trzeba było znaleźć rozwiązanie, jak uratować zabytek. – Jestem proboszczem od czerwca 2008 roku. Gdy tutaj przyszedłem, stary kościół był już nieczynny, bo powstała nowa świątynia. W czerwcu br. przekazaliśmy obiekt w formie darowizny muzeum z Włocławka. Obecnie wykonywane są prace rozbiórkowe, a kościół zostanie zrekonstruowany w skansenie w Kłóbce k. Włocławka. Sprawy materialne zdecydowały, że nie może on zostać tutaj. Nowy kościół został konsekrowany 27 sierpnia 2000 roku. Po tym wydarzeniu stało się oczywiste, że parafii nie będzie stać na utrzymywanie obu świątyń. Były próby oddania starego kościoła do skansenu już wcześniej, ale nie wiem czemu nie wypaliły. Jako, że właściciel ma obowiązek remontować i utrzymać zabytek, mielibyśmy z tym problem. Cieszę się, że kościół otrzyma drugie życie i będzie czynny w Kłóbce – wyjaśnia ks. proboszcz Jacek Kopczyński.

Moc wspomnień

Jednocześnie proboszcz dodaje, że jest pomysł utworzenia miejsca pamięci tu, gdzie jeszcze stoi stara świątynia. Może będzie to makieta kościoła, może pomnik przyrody, a okazji w postaci rocznic chrztu Polski, czy powstania parafii Brzeźno nie zabraknie. Sprawa to istotna, bo to miejsce dobrze kojarzy się ludziom. – Oczywiście jest sentyment do tego kościoła. Tutaj przyjmowałem pierwsze sakramenty, są też wspomnienia mniej przyjemne, czyli pogrzeby i pożegnania z bliskimi. Zawsze skupiało się tu życie Brzeźna. Kiedyś do kościoła chodzili prawie wszyscy, świątynia zawsze była zapełniona. Na pewno pojadę z ciekawością do Kłóbki. Do końca roku lub na początku przyszłego zorganizujemy wycieczkę do naszego kościoła – dodaje Stanisław Jagielski, sołtys Brzeźna.

Okazja do wspomnień

Niejednemu mieszkańcowi Brzeźna na sam widok pracującej przy kościele ekipy rozbiórkowej kręci się łza w oku. My spotkaliśmy 66-letniego parafianina, który z rozrzewnieniem opowiedział o losach świątyni. – Ten kościół zawsze był miejscem zgromadzeń ludzi. Kiedyś, gdy nie było jeszcze tutaj parafii, chłopi jeździli po księdza do Lipna i co niedziele odbywały się w nim nabożeństwa. W najlepszych latach mogło się tutaj zebrać nawet 200-300 osób. Już wiele lat temu kościół remontowano, kiedyś nawet skręcono go na śruby, żeby się nie rozpadł. Później został podmurowany, postawiono też parkan, dobudowano zakrystię. Było to w połowie lat 50-tych XX wieku. Ostatnie msze odprawiane były tu jeszcze w latach 1998-99. Oczywiście jest sentyment do tego miejsca, ale oddanie kościoła do skansenu to dobre wyjście – przyznaje Jerzy Ośmiałowski, mieszkaniec Brzeźna.

Prace rozbiórkowe mają potrwać jeszcze kilkanaście dni. Po ich zakończeniu elementy kościoła zostaną przewiezione do skansenu w Kłóbce. Tam wykonana zostanie rekonstrukcja i jak mówi proboszcz z Brzeźna, świątynia dostanie swoje drugie życie. Z zainteresowaniem powinna się spotkać inicjatywa podróży do Kłóbki. Kościół z Brzeźna ma tam stanąć do końca tego roku.

Tekst i fot.
Andrzej Korpalski