Siara – jedyne źródło ochrony

Spośród wielu czynników wpływających na śmiertelność cieląt w pierwszych dniach i tygodniach życia, zasadniczą rolę odgrywa niska odporność związana z niewłaściwym pojeniem siarą lub niskim poziomem immunoglobulin. Siara spełnia trzy podstawowe funkcje: odżywczą, ochronną i przeczyszczającą.

Wydzielina ta zawiera dużo lekkostrawnych składników pokarmowych oraz podwyższoną, w stosunku do mleka, zawartość składników mineralnych i witamin. Charakteryzuje się bardzo wysoką koncentracją białek odpornościowych. Istotne znaczenie dla wykorzystania przez cielęta składników siary mogą mieć jej cechy fizykochemiczne. Źródło odporności Cielę rodzi się z nie w pełni rozwiniętym układem odpornościowym i trawiennym. Oseski nie przeżuwają i nie trawią włókna oraz skrobi. Ich żwacz jest bardzo słabo rozwinięty i jałowy. Są przystosowane prawie wyłącznie do trawienia i wykorzystywania składników mleka. Wszelkie drobnoustroje, które dostaną się w pierwszych minutach życia do ich organizmu drogą pokarmową bądź przez pępowinę, mają otwarte wrota do wywołania ogólnoustrojowego, groźnego dla życia zakażenia. Ważnym czynnikiem jest szybkie zapewnienie nowo narodzonym cielętom wystarczającej ilości dobrej jakości siary, która zawiera dużo ciał odpornościowych – immunoglobulin. Przyswojone w pierwszych dniach życia, wykorzystywane są przez cielęta w procesach obrony przeciwzakaźnej przez kolejnych 30-50 dni. Powodzenie  w wychowie cieląt Aby dużej wielkości molekuły białkowe (immunoglobuliny) nie zostały strawione przez cielęta i mogły przenikać w niestrawionej, czynnej postaci z ich układu trawiennego do krwi, cielęta rodzą się z nie w pełni rozwiniętym przewodem pokarmowym. Przez pierwszych kilka dni życia są kompletnie bezbronne wobec chorobotwórczych patogenów i polegają wyłącznie na odporności nabywanej wraz z pokarmem. Spośród czterech komór żołądka pracuje tylko trawieniec, który jest w tym okresie niezdolny do trawienia tak dużych cząsteczek białka. Pierwszą porcję siary cielęta powinny otrzymać 30-40 minut po urodzeniu, lecz nie później niż 1,5-2 godziny po przyjściu na świat, ponieważ w miarę upływu czasu następuje zamykanie przenikalności jelit. Na ilość pobranych immunoglobulin wpływają także niektóre czynniki zewnętrzne, np. niska temperatura zmniejsza przyswajanie immunoglobulin. Dobra siara jest szansą, ale nie gwarantuje powodzenia w wychowie cieląt. Odporność może upośledzać także niedobór witamin, szczególnie witaminy A. Zbyt niski poziom zaburza funkcje obronne skóry i błon śluzowych przewodu pokarmowego, ułatwia przenikanie zarazków i nie stymuluje reakcji obronnych organizmu na zakażenie. W tym okresie można wspomóc oseska, podając pasty uzupełniające niedobory powstałe z powodu gorszej jakości siary bądź niskiego poziomu witamin przez podanie preparatu Dr Krowa Bio-Calv. Okres siarowy trwa ok. 5-7 dni. Mleko legalnie dopuszczane jest do obrotu handlowego po upływie 5 dni od daty wycielenia. Po tym czasie skład mleka siarowego zmienia się, a zdolność cieląt do absorbowania ciał odpornościowych bezpośrednio z przewodu pokarmowego drastycznie spada.   (am)