Walczą z uzależnieniami

Radni jednogłośnie uchwalili gminny program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, innych uzależnień i przeciwdziałania narkomanii w 2021 roku.

Alkoholizm i narkomania to problemy dotykające każdego społeczeństwa, także mieszkańców Lipna. O skali problemu świadczą statystyki. W 2019 roku policjanci doprowadzili w mieście do wytrzeźwienia 79 osób, ujawnili 18 kierujących pojazdami mechanicznymi w stanie nietrzeźwości i 5 w stanie po użyciu alkoholu oraz 4 rowerzystów pod działaniem alkoholu. Policjanci ujawnili 10 nieletnich lipnowian pod wpływem alkoholu, uczestniczyli w 72 interwencjach domowych, sporządzili 42 niebieskie karty.

72 lipnowian w roku 2019 było hospitalizowanych na oddziałach psychiatrycznych szpitala w Lipnie z powodu uzależnienia od alkoholu lub narkotyków. Pacjenci odbyli leczenie farmakologiczne, warsztaty zajęciowe pod nadzorem terapeuty, rozmowy z psychologiem i spotkania z trzeźwym alkoholikiem.

182 rodziny (324 osoby) z problemem alkoholowym czy narkotykowym skorzystało z pomocy Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Lipnie, otrzymując średnio po 3,2 tys. złotych wsparcia finansowego na rodzinę w formie zasiłków, dożywiania, kosztów pobytu w schronisku dla bezdomnych. Sąd zobowiązał 4 mieszkańców Lipna do podjęcia leczenia odwykowego, 11 skazał na mocy ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.

Radni przyjęli zgodnie program profilaktyki na kolejny rok zakreślający ramy działania dla poszczególnych organów w celu eliminowania czy zmniejszania problemu alkoholizmu i narkomanii w mieście.

Program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, innych uzależnień i przeciwdziałania narkomanii na 2021 rok zakłada prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi i narkomanii, szczególnie dla dzieci i młodzieży (prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowo-rekreacyjnych), zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznych i rehabilitacyjnych dla osób uzależnionych, udzielanie rodzinom z problemami uzależnień pomocy psychologicznej i prawnej, szczególnie w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie, wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych służących pomocą w rozwiązywaniu problemów uzależnień.

– Na finansowanie zadań zawartych w programie gmina przeznacza własne środki pochodzące z opłat za zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych – mówi Mariusz Woźniak z lipnowskiego ratusza. – Przewidujemy, że wpływy w 2021 roku wyniosą około 400 tysięcy złotych.

W Lipnie jest 48 punktów sprzedający alkohol (dane na koniec roku sprawozdawczego 2019), w tym 40 to sklepy, w których można alkohol kupić na wynos, a 8 to lokale gastronomiczne, bary, w których alkohol można spożywać. Przez cały rok w Lipnie sprzedano alkoholu za 18,9 mln złotych.

– W Lipnie, przy ulicy Kościuszki 12, tak jak w roku 2020, będzie działał punkt terapeutyczny, który będzie prowadził terapię indywidualną i grupową – informuje Mariusz Woźniak. – Przy ulicy Kościuszki będzie dalej funkcjonował punkt prawny, punkt dla ofiar przemocy w rodzinie, punkt psychologiczny oraz Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

Osób uzależnionych od alkoholu jest w Lipnie okolo 270, osób pijących szkodliwie około 900, aż 540 dorosłych lipnowian żyje w otoczeniu alkoholika (rodzice, współmałżonkowie) i tyle samo wychowuje się w rodzinach dotkniętych tym problemem. Nie jest natomiast znana skala narkomanii w Lipnie, nie ma bowiem w mieście poradni terapii uzależnień od narkotyków, do której mogliby zgłaszać się narkomani.

– Przewidujemy, że w 2021 roku uda się zrealizować wyjazd do Lichenia i do Częstochowy dla naszej grupy anonimowych alkoholików i że będą już normalnie funkcjonowały świetlice opiekuńczo-wychowawcze – mówi Mariusz Woźniak, pełnomocnik burmistrza Lipna do spraw profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii. – Przewidujemy również w 2021 roku letni wypoczynek dla dzieci i młodzieży. Jak co roku będziemy też inicjatorem dofinansowań i wielu innych działań profilaktycznych oraz promujących zdrowy styl życia organizowanych przez komendę powiatową policji, Miejskie Centrum Kulturalne, Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji oraz nasze lipnowskie szkoły.

Coraz więcej ludzi korzysta z oferty Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Lipnie, z terapii, konsultacji. W roku 2020 (dane do 20 listopada) do zespołu interwencyjno-motywującego wpłynęły 44 zgłoszenia w sprawie alkoholizmu członka rodziny, który przeprowadził rozmowy z 34 świadkami, skierował do sądu 5 wniosków o leczenie odwykowe, część osób zmotywował do dobrowolnego poddania się terapii lub abstynencji. Osoby uzależnione uczestniczą w zajęciach terapeutycznych i grupach wsparcia.

W punkcie terapeutycznym (ulica Kościuszki 12) odbywa się terapia indywidualna i prowadzona jest grupa terapeutyczna. W terapii indywidualnej wzięło udział 119 uzależnionych i 32 współuzależnionych. W grupie terapeutycznej (prowadzonej przez terapeutów z Ośrodka Terapii Uzależnień Cedr w Mokowie) natomiast średnio uczestniczy 4 lipnowian.

W grupie wsparcia dla osób współuzależnionych od alkoholu odbyło się 41 spotkań, pomocą objęto 352 osoby. W punkcie konsultacyjnym dla ofiar przemocy domowej przyjęto 29 osób.

– Program jest bogaty i rozbudowany, ale jednak wszystko wskazuje na to, że my wciąż nie będziemy mogli spotykać się (z powodu epidemii koronawirusa – red.), co wtedy – dopytywała radna Anna Sawicka Borkowicz. – Czy może należałoby zorganizować to zdalnie, żeby i dzieci, i dorośli mogli skorzystać z oferty i tych środków?

Rok 2020 był rokiem epidemii koronawirusa i wiele działań profilaktycznych nie mogło się odbyć. Czas pokaże jak będzie wyglądało realizowanie działań w 2021 roku. Z badań ogólnopolskich jasno wynika, że pozostawienie dzieci bez bezpośredniego kontaktu z nauczycielami źle wpłynęło na sytuację rodzinną w wielu przypadkach. Zdalny kontakt w takich przypadkach to za mało.

– Z tego co orientuję się, młodzież ma już dosyć zdalnego nauczania i wątpię, czy zafundowanie im jeszcze zdalnej profilaktyki miałoby sens – wyjaśnia Mariusz Woźniak. – Myślę, że po feriach wszystko wróci do normy i nasze świetlicy będą normalnie funkcjonowały.

Profilaktyczna działalność informacyjna i edukacyjna w zakresie zapobiegania problemom alkoholowym i przeciwdziałaniu narkomanii to jedno z ważnych zadań przyjętego programu. Składa się na ten punkt i prowadzenie sportowych zajęć pozalekcyjnych, i finansowanie działalności świetlic w ramach zadania "Działania wychowawcze wraz z wyżywieniem prowadzone w lipnowskich szkołach, realizujące program pracy środowiskowej", finansowanie w szkołach zajęć pozalekcyjnych skierowanych na rozwój umysłowy, psychiczny, fizyczny i społeczny, zajęcia profilaktyczne, konkursy, koncerty, przedstawienia teatralne w ramach programów profilaktycznych.

– Ministerstwo informuje, że będzie można organizować półkolonie podczas ferii zimowych – informuje radny Dariusz Kamiński. – Czy w Lipnie będą zorganizowane półkolonie i czy wszystkie szkoły będą w tym uczestniczyć?

Finansowanie i organizowanie czasu wolnego w czasie ferii i wakacji w szkołach, świetlicach czy klubach sportowych dla dzieci z rodzin dysfunkcyjnych, ale też organizacja wypoczynku w postaci kolonii profilaktycznych dla dzieci z grup wysokiego ryzyka to też element programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych.

– Szkoła nr 2 i szkoła nr 5 nie są zainteresowane, a szkoła nr 3 kompletuje grupę dzieci – wyjaśnia Mariusz Woźniak. – Chcemy to zrobić w grupach, dwie grupy w pierwszym tygodniu ferii, a dwie kolejne grupy w drugim tygodniu ferii. Zainteresowanych pracą jest czterech nauczycieli, jeżeli znajdą się chętne dzieci, półkolonie odbędą się.

Uzależnienie od alkoholu jest postrzegane jako choroba ośrodkowego układu nerwowego o dużym prawdopodobieństwie przewlekłego przebiegu i nawrotów. I jest problemem społecznym zwiekszającym się z roku na rok. W 2019 roku spożycie 100 % alkoholu w przeliczeniu na jednego Polaka wyniosło 9,78 litra (w 2018 było to 9,55 litra). Polacy piją najwięcej piwa, bo aż 54,6 % wśród wszystkich spożywanych trunków, wódki – 37, 8 %. Wino i miody pitne to 7,6 %.

Tekst i fot. Lidia Jagielska