Drożej za śmieci

Od 1 lipca każdy mieszkaniec miasta zapłaci za gospodarowanie odpadami 17 złotych miesięcznie, a więc o 2 złote więcej niż obecnie. Radni przyjęli podwyżkę jednogłośnie.

– Każda podwyżka jest działaniem bardzo niepopularnym, ale ta jest konieczna – wyjaśnia Paweł Banasik, burmistrz Lipna. – Ustawa obecnie nie przewiduje gospodarowania odpadami zmieszanymi. Wcześniej aż 680 osób w Lipnie deklarowało, że nie segregują odpadów i wnosili opłaty za odpady bez segregacji. Teraz te osoby nie mogą wnosić opłaty wyższej, wszyscy płacą po 15 złotych. Wyższe opłaty od 680 osób pozwalały nam zbilansować ten system.

Jest jeszcze kwestia lawinowo malejącej liczby deklaracji śmieciowych. Podczas, gdy w chwili pierwotnego zbierania deklaracji w systemie lipnowskiej gospodarki odpadami znajdowało się 11 170 osób, to obecnie (maj 2021 roku) jest to tylko 10 416.

– Mamy 755 osób mniej – wylicza burmistrz Banasik. – Przyczyny tego są pewnie różne, te osoby albo przebywają w innych miejscowościach: studenci, pracujący poza Lipnem. System jest nieszczelny, zdarza się tak, że ktoś wyjeżdża i u nas nie płaci, ale w innym mieście też nie zgłasza się. W Warszawie dlatego obowiązuje opłata za śmieci uzależniona od ilości zużytej wody. Jest też tak, że właściciel lokalu płaci tylko za siebie, a wynajmuje np. czterem osobom. Kwota opłat wpływających do nas nie wystarcza na to, żeby zbilansować system. Zabrakło nam 200 tysięcy złotych. Stąd konieczność podwyższenia o 2 złote miesięcznie od osoby opłaty za odbiór odpadów komunalnych.

Za śmieci płacą, zgodnie z prawem, osoby rzeczywiście zamieszkujące w Lipnie, a nie tylko zameldowane w mieście. Stąd powstaje ogromna różnica między i tak z roku na rok malejącą liczbą lipnowian, a płatnikami rachunków za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Z prawdomównością różnie bywa.

– To ma związek wyłącznie z kalkulacją finansową, nie zmieniła się umowa, nie dotyczy to wykonawcy – wyjaśnia Grzegorz Koszczka, przewodniczący Rady Miejskiej w Lipnie. – Na podwyżkę wpłynęły dwie sprawy: malejąca liczba mieszkańców i zmiana ustawy.

Nowelizacja ustawy wprowadziła obowiązek segregowania śmieci w domowych koszach. Zdeklarowanych 680 lipnowian, którzy nie chcą lub nie mogą segregować odpadów domowych, płaci teraz stawkę ogólną dla segregujących śmieci, czyli 15 złotych, a to daje do kasy ratusza o 20 400 złotych mniej niż przed nowelizacją prawa. Jest możliwość nałożenia większej opłaty za niesegregowanie śmieci, ale to musi odbyć się po stwierdzeniu faktu oddania zmieszanych odpadów, a nie na podstawie deklaracji.

– Jeżeli stwierdzimy, że mieszkaniec Lipna nie segreguje śmieci, to możemy nałożyć na niego dwukrotną stawkę w kwocie 30 złotych – wyjaśnia włodarz Lipna. – Ustawa nie pozwala na zadeklarowanie tego, że ktoś nie będzie segregował śmieci i naliczenia wyższych opłat z góry. Jest to możliwe dopiero po stwierdzeniu takiego faktu, bo ustawa zakłada, że wszyscy powinniśmy segregować śmieci. My możemy nawet czterokrotną stawkę nałożyć na osoby, które nie segregują, ale musimy do wszystkiego podchodzić realnie.

Z uczciwością mieszkańców bywa różnie, bo wygląda na to, że są też osoby mieszkające w Lipnie, które nie zgłosiły się do systemu śmieciowego. I to bardzo niepokoi i jest obciążeniem dla uczciwych.

– Osoby zgłoszone płacić będą więcej, bo inni nie zgłosili się w ogóle – zauważa radna Anna Sawicka-Borkowicz. – Przecież mieszkańców Lipna mamy około 14 tysięcy, a zgłoszonych jest ponad 11 tysięcy. Gdzie są te 3 tysiące? Oni nie śmiecą? Ten system trzeba uszczelnić.

Tyle, że pomysłów na uszczelnienie systemu nie ma. Ustawa przewiduje ponoszenie opłat śmieciowych przez osoby zamieszkujące w danej miejscowości, a nie zameldowane. Trudno stwierdzić, ile osób wśród zadeklarowanych jako osoby, które wyjechały do pracy czy szkoły, rzeczywiście w Lipnie stale nie przebywa.

– Apeluję do mieszkańców o uczciwość – podnosi radny Zbigniew Napiórski. – Ja wierzę, że każdy człowiek jest uczciwy i wierzę, że być może nie wiedzieli niektórzy, że trzeba złożyć deklarację, może zapomnieli. Proszę o składanie deklaracji rzeczywistych. Gdyby wszyscy złożyli deklaracje i płacili, tej podwyżki by nie było. Jeśli ktoś przyjdzie do urzędu i złoży korektę, kary nie poniesie, ale jeśli ktoś z urzędu to stwierdzi, to nałoży mandat. Chodzi też o to, żeby nie okazało się, że będziemy musieli zmienić system na taki, jaki obowiązuje np. w Warszawie. Wtedy będzie problem. Proszę jednak o zgłoszenie faktycznej liczby osób, bo my prędzej czy później i tak je znajdziemy, już pewne pomysły na to mamy. Ci, co nie płacą, okradają nas. Jeżeli ktoś robi to świadomie, jest złodziejem. Proszę tych, którzy kombinują, by przestali okradać nas.

Na koszty składa się nie tylko kwota umowna, jaką ratusz płaci firmie odbierającej odpady od mieszkańców, ale także utrzymanie dwóch pracowników, oprogramowanie, stanowiska pracy, długi śmieciowe.

– Mamy umowę do 2023 roku najniższą w naszym województwie i cieszmy się z tego, ale zgubiliśmy 3 tysiące ludzi, a to pomnożone przez 17 złotych i przez 12 miesięcy daje nam pieniądze, które idą bokiem, to jest ponad 600 tysięcy złotych – mówi radny Zbigniew Janiszewski. – Znajdźmy tylko 10 procent z nich, to już będzie 60 tysięcy złotych. Ludzie oszukują, ale od tego jest straż miejska, jest urząd, żeby te pieniądze ściągać. My płacimy uczciwie przez wiele lat, a ktoś inny się z nas śmieje i nie płaci, i to nie jest w porządku. Ta podwyżka nie jest błędem naszym, ani urzędu. Ustawa zabrała nam możliwość pobierania opłat za śmieci niesegregowane i dlatego musimy podnieść o 2 złote.

Korekty deklaracji można składać w urzędzie miejskim. Opłatą za śmieci objęte są wszystkie osoby zamieszkujące w danym lokalu, także najemcy, także noworodki. Każda więc zmiana stanu rodzinnego, np. urodzenie się dziecka, wynajęcie mieszkania, śmierć, etc. musi skutkować korektą deklaracji śmieciowej.

Radni jednogłośnie przyjęli podwyżkę. Od 1 lipca każdy lipnowianin zapłaci o 2 złote więcej miesięcznie, a więc 17 złotych.

Tekst i fot. Lidia Jagielska